xoves, 27 de outubro de 2016

Vincent Price tiña razón, e non Richard Branson


Foto: Petr Kratochvil

Un destes anos pasados, a estas alturas de ano, falaba eu cunha amiga. Dicíalle, a conto do Halloween, que resultaba curioso que moita xente o preferira polo seu suposto atractivo americano cando, comosaberedes, a orixe desta festa de caretas de plástico feas é europea: Halloween é o Samain vestido de bazar chinés.
A súa resposta foi un desganado "Si... Coido que o ano pasado xa dixemos o mesmo." Non deixou que se lle abrira a boca por educación.
Parece unha reacción comprensible. A variedade é algo en risco de desaparición nun mundo onde podes atopar o mesmo tipo de tendas na Gran Vía, en Via Veneto e nos Elíseos. Unha sucesión de Starbucks. Como non valorala e aspirar a ela?
Porén, eu, como individuo que case nunca remata por facer o que se espera que faga, adoro sen poder nin querer evitalo o ar requintado co que Vincent Price di, en La tumba de Ligeia, un lugar común: algo así coma que unha vida feliz consiste en saber aceptar as súas limitacións.
En algo tan difícil consiste, aventuro, e tamén en saber aceptar as súas repeticións. Que non debe ser máis doado. Non pasa un día sen que tope un cun enfastiado impaciente. Esa caste de humanos de recente aparición, tal vez, que aborrecen pasar dous días ou dúas fins de semana seguidas facendo máis ou menos o mesmo. É loxico porque é a era tecnolóxica e non o é porque é a era dos opositores á Administración Pública. Tempos raros para todo, estes.
A vida, supoño, é repetirse e aturalo sen problema. Aínda estar a gusto, a poder ser. Porque, por moito que se queira, e aínda que se sexa alguén coma Richard Branson, todos os seus camiños se cruzan uns cos outros antes ou despois.
E se se vive nunha cidade de menos de un millón de almas, xa nin vos conto.

martes, 18 de outubro de 2016

Dylan e a orixe da lingua dos inuit


Igual xa vos falei da vez que lle lin a Richard Ford nunha entrevista que el só se poñía a escribir en canto remataba a tempada de béisbol. Amosou valor. O que escribe aínda interesa a moita xente: ten unha reputación literaria que conservar. Dígoo sen matiz despectivo cara todo canto rodea ese deporte, coidado. De feito, case sempre é moito máis gratificante seguir unha competición deportiva ca disertar de temas eruditos. Pero aínda está mal visto no gremio, pola identificación absoluta e pouco meditada por iso entre escritor e intelectual, este tipo de intereses. Tamén hai que dicir que Ford semella xa un pouco de volta de todo e tal vez se poida permitir tal descaro.
Estarei equivocado, como é habitual nestas cousas, mais a súa actitude suxire que algo coma o premio Nobel non lle quita o sono. Velaí un home equilibrado, se tal fora o caso: amigo dun bo recreo para a alma coma a épica do espectáculo deportivo e indiferente ó que non pode afectar á súa existencia de xeito substancial. Destoutra banda do océano ocorre ó contrario. Vin no meu Twitter que acababan de lle conceder o Nobel literario a Dylan. Foi un segundo. Logo seguín dándolle co dedo cara abaixo á pantalla. Teño máis curiosidade por saber se o Breogán vai fichar axiña o pívot titular que lle falta. Non me chamou a atención a decisión dos señores de Suecia, porque hai xa tempo que a miña lista de feitos imposibles pasou a dividirse en a) feitos máis probables e b) feitos menos probables. Cada día, b) mingua en favor de a). Non vou preocuparme nin polo premio Nobel, algo tan alleo para min (e para calquera escritor en galego, e aínda para a meirande parte dos demais) coma a orixe da lingua inuit, nin polo que para algúns é intrusismo profesional. Disto último, a consecuencia máis negativa pode ser que a reivindicación actual do dereito a facer o cretino produza peticións populares disparatadas. Coido que mellor farían os escandalizados por isto en preocupárense por asuntos máis graves que teñen á porta, que lles atinxen directamente e que, diría un, aceptan coma algo sen remedio, ou acaso natural.
Por certo que, neste asunto da letra como obra literaria, lembro como definía Michael Stipe as letras do Monster, de R.E.M. alá polo 94: un pretexto para que a súa voz soara coma un instrumento musical máis. Algo bastante acaído para o que é a música.

martes, 4 de outubro de 2016

A embriaguez era isto (ou peor)


Foto: Junior Libby

Non paraba moito tempo quieto. Sentaba na beira da banqueta, erguíase, volvíase sentar, volvíase erguer. Dunha vez, botou uns dez espirros seguidos. Pero a súa principal preocupación era atopar a súa mochila. Levaba dentro, seica, “cousas do traballo”. Non fun capaz de adiviñar que traballo sería ese. Tiña un aspecto convencional: fibroso, co cabelo rasurado, camiseta e vaqueiros. Xente de peor calidade teño visto empregada (e cabezas moito mellores no desemprego) en Lugo, así que tampouco me estrañaría.
A mochila, como digo, era a súa obsesión. A camareira díxolle por quinta ou sexta vez que alí entrara sen nada. El non se convencía. Tiña que estar por algures. Foi ata o fondo do local, desnortado, mira por acó, mira por aló. Volveu, con aquel seu andar pouco máis áxil có dos zombis de The Walking Dead. Sentou. Pouco botou así. “Canto che debo?” Pagou a cervexa que estaba a beber. Mirou as moedas do cambio na man. Remoeu unha protesta. Eu, ás súas costas, baixei o pé do traveseiro da cadeira no que o tiña apoiado, para me erguer con máis presteza se a cousa pasara a maiores. Non foi así.
Coidei, aliviado, que o pagamento era o paso último antes da despedida. Polo carallo. Tumba e dálle coa mochila. Preocupeime. Era o terceiro peneque severo que vía ó sol da tarde nos tres últimos días; os outros dous, parella choni máis cani, cambaleante e escandalosa, estaban xuntos nunha cervexería preto de Magoi, un domingo ás cinco e media, levando alí desde as once. Tratei de seguir relendo La sombra sobre Innsmouth, á vez que o vixiaba con disimulo e cunha repugnancia coido que evidente. Cada vez que notaba que se ía volver cara min, baixaba os ollos á páxina. Nunca lle termedes da ollada a un borracho hiperactivo: está nun estado máis animal e resulta máis imprevisible do habitual nun humano. A pasaxe que lía era a da confesión de Zadok Allen, por certo. Cada vez que se volvía cara a camareira, por veces achegándose perigosamente, eu calculaba a mellor maneira de lle bater sen mancalo moito. Tiña localizado o punto exacto do seu espiñazo. Por se acaso, e sen remedio. Coma moitas esponxas humanas, semellaba nunha forma física tan notable coma incomprensible.
Non foi preciso o meu cóbado máxico, por fortuna. Marchou, volveu e marchou, e desta Deus foi con el. A camareira xa o coñecía. Era cliente habitual, polo común naquel mesmo estado. Cando viña sobrio, preguntáballe se “fixera algo” a outra noite. Aseguraba que a súa moza estaba celosa dela (que ignoraba ata entón que tivera moza este home) e que el se dedicaba “a matar”. “E eu a reducir cabezas”, replicáballe ela.
Velaquí as miserias da ilusión humana. Que non vos falen das noites de Hemingway no Floridita, nin do encanto de baixar por licor e tabaco con gafas escuras en mañás desas. Que non vos enrede o máis columnista ca escritor de turno coas súas reflexións de clube da comedia pos acordar con cefalea. A embriaguez severa é un pailán que non bate coa súa mochila. Non hai máis. Ou si, pero resulta menos agradable aínda.